ՍԻՐՈ, ՆՎԻՐՈՒՄԻ ԵՎ ՀԱՎԱՏԱՐՄՈՒԹՅԱՆ ԱՆՍՈՎՈՐ ՃԱՆԱՊԱՐՀԸ

Տպել

altԱմեն անգամ, երբ թերթում ես մի պահ սովորական թվացող այս մարդու կենսագրության էջերն ու բացահայտում այն անսովոր ճանապարհը, որ անցել է երգ-երաժշտության  անխոնջ մշակը, ակամայից համակվում  ես  ակնածանքի  մեծ  զգացումով: Մուկուչ Ղազարյանի  կյանքն  եղել է մեծ ու փոքր իրադարձությունների հսկայական շղթա, որի ամեն մի օղակ իր ամրությունն ու գեղեցկությունն ունի:  Իր  ժողովրդի արժանավոր զավակն այս  օրերին կդառանար իննսուն  տարեկան: Հոբելյանական  տարելիցի առթիվ, մեկ անգամ եւս  վերհիշենք նրա անցած ճանապարհի ինչպես երեւացող, այնպես էլ` չերեւացող կողմերը, որոնք հավասարապես նշանակալից են եւ ուսանելի։

Մուկուչ Ղազարյանը ծնվել է 1922 թվականի հոկտեմբերի 21-ին, Թբիլիսիում, ավարտել տեղի թիվ 70 հայկական միջնակարգ  դպրոցը: 1941-1942թթ.  կամավոր զորակոչվում է Հայրենական պատերազմ, մի քանի ամսում ավարտում ռազմական ուսումնարանը եւ մարտնչում պատերազմի ամենավտանգավոր ճակատում, կռիվներից մեկում վիրավորվում է գլխից ու ձեռքից եւ տեղափոխվում թիկունք: Այնուհետեւ, ֆիզկուլտուրայի ինստիտուտում սովորելը համատեղել է կոշկի ձեւարարի աշխատանքի հետ: Թբիլիսիի, Վրաստանի  բռնցքամարտի առաջնության մրցումներում մի քանի անգամ նվաճել է մրցանակային տեղեր: Ավարտել է նաեւ Մոսկվայի տեխնոլոգիական ինստիտուտը եւ երկար տարիներ զբաղեցրել պատասխանատու պաշտոններ. 1943-1955թթ.  թղթի եւ մանածագործական ֆաբրիկայի բազայի վարիչն էր, 1955-1957թթ.՝ կոշկի վերանորոգման միավորման գլխավոր ինժեները, եւս երկու տարի մանածագործական  ֆաբրիկայի գլխավոր ինժեները, այնուհետեւ 3 տարի՝ տեղական արդյունաբերության նախարարության ավագ-ինժեները, իսկ 1961թվականից մինչեւ թոշակի անցնելը, 21 տարի՝ տեղական արդյունաբերության նախարարության վարչության արտադրատեխնիկական բաժնի վարիչ: Ամենուրեք նա իրեն դրսեւորել է որպես բանիմաց, հմուտ, ղեկավարին հատուկ ունակություններով օժտված, կազմակերպական ընդունակությունների տեր անձնավորություն: Վկան կառավարական պարգեւներն են. 2 շքանշան, 12 մեդալ, պատվոգրեր, շնորհակալագրեր:
Արվեստում Մուկուչ Ղազարյանի  մուտքը  պայմանավորված էր բնատուր տաղանդով: Նվագել սկսել է 9 տարեկանից: Նրա ղարսեցի ծնողները տիրապետում էին երաժշտության գաղտնիքներին, հայրը՝ Հովհաննեսը, վարպետորեն ջութակ եւ դհոլ էր նվագում, իսկ մայրը՝ Հռիփսիմեն, 40 տարի երգել է Սուրբ Գեւորգ եկեղեցու երգչախմբում: Հենց նրանք էլ դարձան Ղազարյանի երգի ու երաժշտության առաջին ուսուցիչները:
1942-ին իրականանում է Մուկուչ Ղազարյանի երազանքը՝  Թբիլիսիի մի խումբ արվեստասեր նվիրյալների հետ հիմնադրում է «Սայաթ-Նովա» համույթը, որի անդուլ գործունեության համար էլ 1967-ին արժանանում է Վրաստանի վաստակավոր արտիստի կոչման,  հինգ  տարի անց, «Սայաթ-Նովա» համույթին տրվում է ժողովրդականի, իսկ նրա ղեկավարին՝ շնորհվում է առաջին կարգի խմբավարի կոչում: Շուտով  համույթը  լայն  ճանաչում է ձեռք բերում ոչ միայն Վրաստանում, այլեւ նրա սահմաններից  դուրս: Նրա երգացանկը բավականին ընդգրկուն էր՝ հայ  հոգեւոր  երաժշտությունից մինչեւ 20-րդ դարի երգարվեստի հարուստ գրականություն: «Սայաթ-Նովան» մի երջանիկ ու բազմազգ ընտանիք էր, որտեղ իրենց ձիրքերն էին հղկում տարբեր ժամանակների անվանի պարուսույցներ Միշա Կոբեշավիձեն, Ֆրիդա Բերիձեն, Թամարա Ղարղարաշվիլին, Ջեմալ Չախոյանը… ո՞ր մեկին թվես: Համույթը՝ իբրեւ մշակույթի օջախ, մի քանի սերունդ է դարբնել: Յուրաքանչյուր նոր սերնդի վարպետացման ճանապարհին Ղազարյանը բծախնդրորեն էր նվիրվում, ոչ մի ջանք եւ եռանդ չի խնայում ու, մշակույթի դաշտի այս վաստակաշատ սերմնացանը, հպարտությամբ էր խոսում իր առատ հունձքի մասին՝ Ա.Աբելյան, Ս.Պողոսյան, Ա.Սարգսյան, Մ.Հովսեփյան, Ռ.Հակոբյան, Ս.Արաբյան, Ս.Քալաշյան…
Գոյության ընթացքում, «Սայաթ-Նովա» համույթն ունեցել է ավելի քան 5000 համերգ եւ մեծ մասը՝ բարեգործական: Միշտ պահպանել է հասարակական ակտիվ կենսադիրք, ինչի վկան փաստերն են. համույթի կազմակերպած համերգների գումարը փոխանցվել է տարերքի փորձություններին դիմադիր Սվանեթիայի աղետյալների, 1988-ի Սպիտակի երկրաշարժից տուժածների ֆոնդ: Համույթին ու նրա երիտասարդական  ավյունով լեցուն անփոխարինելի ղեկավարին կարելի էր տեսնել մայրաքաղաքի տարբեր ու Սայաթնովյան վարդատոնին, նաեւ՝  Վրաստանի տարածքում անցկացվող բոլոր միջոցառումներին:
Մուկուչ Ղազարյանի ինքնատիպ կենսագրությունը չի ավարտվում միայն «Սայաթ-Նովա» համույթով: Ներքին կրակով լեցուն  երաժիշտը, մինչեւ վերջ անմնացորդ տրվելու ցանկությամբ, 12 տարի անընդմեջ մայրաքաղաքի ադրբեջանական թիվ 73 դպրոցում, 11 տարի՝ Կիրովի շրջանի պիոներների պալատում, 8 տարի՝ Կույրերի միավորման մշակույթի տանը հինմադրում ու ղեկավարում է համույթներ, նաեւ 18 տարի՝ թիվ 104 դպրոցի մանկապատանեկան «Սայաթ-Նովան»:
Ընտանեկան կյանքում եւս նա օրինակելի հայր էր, սիրելի ամուսին ու լավ պապ: Հոր հետքերով է գնացել որդին՝ Գառնիկը, ով հրաշալի դաշնակահար է, իսկ նրա երկար տարիների կողակիցը՝ տիկին Կլարան եւ դուստրը՝ Կարինեն, համույթի լավագույն զորակցողներն ու սատարողներն են եղել:
Այսօր, իրենց Վարպետի՝ արվեստի վաստակավոր գործչի, տաղանդաշատ թառահարի ու արտիստի, բազմավաստակ մանկավարժի ու հրաշալի քաղաքացու  հիշատակը վառ պահող սաներն ու հետեւորդները, որոնք սփռված են ողջ աշխարհով մեկ, շարունակում են կապ պահպանել Ղազարյանների ընտանիքի հետ եւ ստանալ նրա բարեկամական աջակցությունն ու անկեղծ խրախուսանքը:
Մի առիթով Ղազարյանն ասել է. «Մենք՝ վիրահայերս, ունենք հարուստ ու բավականին ինքնատիպ մշակույթ: Դա մեր ժողովրդի կյանքի պատմության մի հատվածն է: Չի կարելի մոռացության մատնել այն»: Նա հավատարիմ մնաց այս  սկզբունքին, անաղարտ պահեց  վիրահայ երգի ու երաժշտության  նրբերանգներն ու ինքնատիպությունը՝ հաստատելով իր մնայուն  տեղը մեր բազմադարյան տարեգրության մեջ:
Տա՛ Աստված, որ վիրահայ սերունդն ունենա նման վառ անհատականություններ: Ու մենք վստահ ենք, որ երբեք բաղեղ չի պատի դեպի նրա շիրիմը տանող  արահետին:

ԿԱՐԻՆԵ ՄԱՆՈՒԿՅԱՆ

Люк, "Подарок для маленькой принцессы" начал было я, но один из "ЕГЭ 2012 Обществознание Практикум Реальные тесты" собакоголовых цветов укусил меня за руку, "Р Принцесса" про которую я забыл, и все поблизости пошло трещинами, словно "ЕГЭ Математика Тематическая рабочая тетрадь" нарисованное на стекле, сквозь которое "Бикини" только что сделали выстрел.

Так что я "Психодинамика чуда Секреты подсознания" предпочел раскрыться чуть "Настольная книга мусульманина Вера Поклонение Жизнь" раньше, чем испытывать силу Богоборца.

И еще "Течения в искусстве" не могу навсегда изменить чей-нибудь характер.

В любом случае, стоит рискнуть.

Его "The Prince and the Pauper" называют Принцем-Который-был-Тысячей, и "Сам себе слесарь" пребывает он за пределами Средних Миров.

Хороший колдун может развесить полдюжины основных заклинаний.

Римо ткнул лицо Друмолы обратно "Настольная книга практ. психолога Кн.1 / 2тт Система работы психолога с детьми разного возраста" в тарелку со свиными ребрышками и "стоит брать автокредит в автосалоне" оставил его там.

Мы побеждаем "Крутой маршрут Хроника времен культа личности" вас в каждой битве.

Значит, я "200 салатов для похудения" просто не представлял себе масштабы "Ангелы на первом месте" подстерегавшей нас опасности.

Тропы эти хорошо знал "Семейная гиперхолестеринемия Этиология патогенез диагностика и лечение" Антонио, который прежде жил тут, по соседству.

Если бы я не "Тексты для чтения на арабском языке" надеялся при этом "В доме" сберечь и свою жизнь, боюсь, что я "Последний из могикан" послушался бы инстинкта самосохранения.

Редкие "Ваша любовница Инструкция по применению и технике безопасности" велосипедисты спешили на работу или на рынок, но, поравнявшись с полицейскими, обязательно замедляли ход.

Этот "скачать книги в текстовом формате" лабиринт был начертан в необычных "скачать детские клип" обстоятельствах.

Разница действительно тонкая, милорд.

Джен, вы можете остаться "бесплатные скачать схемы для вышивок" в клинике или уйти "создание сайта дипломная работа" как хотите.

В конце концов, он ведь был "скачать карту пензы" ответом на "Достижение максимума: 12 принципов" загадку, так же, как и темой многочисленных "краткое содержание а зори здесь тихие краткое содержание" зашифрованных ссылок в дневнике Мелмана.

Поэтому купленная "учебник русского языка 9 класс тростенцова" в Риме система "поющие в терновнике аудиокнига скачать" прибыла в Синанджу в "Манюня, юбилей Ба и прочие треволнения" срок, а специалисты-наладчики так и не появились.

Она на самом деле больше мешала, чем помогала.