ԵՐԵԿՈ-ՀԱՄԵՐԳ՝ «ԹԻՖԼԻՍ, ԴՈՒ ՄՈՒՍԱ ԵՍ»

Տպել

Իրական սերը հաստատվում է նաեւ հիշողություններով։ Որքան ուժեղ է սերը, այնքան առավել ուժեղ, վեհ ու հիասքանչ են հիշողությունները։ Հենց նման տրամադրություն էր տիրում «Թբիլիսոբայի» տոնի շրջանակներում, Վրաստանի կոմպոզիտորների միության, Վրաստանի հայերի միության եւ Թբիլիսիի քաղաքապետարանի կողմից, կոմպոզիտորների միության փոքր դահլիճում անցկացված «Թիֆլիս, դու մուսա ես» երեկոն։ Սույն խորագիրը լրիվությամբ արտահայտում էր երեկոյի գաղափարը, քաղաքի նկատմամբ երիտասարդների սերը եւ ավագ ու միջին սերնդի մարդկանց կարոտը։

Թբիլիսին, որն իր պատմական անցյալով աշխարհի հնագույն քաղաքներից է, աչքի է ընկնում իր յուրահատկություններով, նրան բնորոշ են յուրահատուկ ավանդույթները, բանական ու բարոյական արժեքները եւ, բնականաբար, նաեւ նրա մշակութային հուշարձանները։ Քաղաքը դարեր ի վեր եղել է բազում երգահանների, գրողների, բանաստեղծների ու նկարիչների ոգեշնչման աղբյուրը։ Հենց այդ մասին միջոցառման իր բացման խոսքում նշեց միջոցառման կազմակերպիչ ու վարող, պրոֆեսոր Ալեքսանդր Պիրադովը։ Ժամանակին ճանաչված ինժեներ, տեխնիկական գիտությունների դոկտոր Ալեքսանդր Պիրադովն արդեն մի քանի տարի է, ինչ զբաղված է մշակութային լուսավորչական գործունեությամբ եւ պարբերաբար կազմակերպում է ցուցահանդեսներ, համերգներ ու երեկոներ, որոնց գլխավոր նպատակը վրաց-հայկական մշակութային հարաբերությունների զարգացումն է ու նոր տեսանկյունից դրանց ցուցադրումը։
Ներկայիս երեկո-համերգի գլխավոր առանցքը թբիլիսահայ բանաստեղծուհի Անահիտ Բոստանջյանի տեքստերի հիման վրա վրաց կոմպոզիտորների կողմից գրված երգերն էին։ Եվ, իրոք, համերգին անցկացվեց երգահաններ Գիորգի Շավերզաշվիլու («Սիրով խաղը»), Կախա Ցաբաձեի («Թբիլիսի, քեզ համար»), Անրի Մերաբովի («Դավաճանություն») եւ Վաժա Ազարաշվիլու («Միակը») կողմից գրված չորս նոր երգերի պրեմիերան։
Քաղաքային վոկալի ոճով գրված այդ երգերը կատարեցին Թբիլիսիի Պետրոս Ադամյանի անվան պետհայդրամայի թատրոնի դերասան Հենրիխ Պետրոսյանը, մենակատարներ Էկա Խոշտարիան եւ Վիլլի Գրիգորյանը։
Ճիշտ է, երեկո-համերգի անկյունաքարը նոր երգերի պրեմիերան էր, սակայն երեկոյի կազմակերպիչ Ալեքսանդր Պիրադովի շնորհիվ այն դարձավ ավելի ծավալուն ու հագեցված հետաքրքիր երաժշտական համարներով, որոնք կրկին անգամ ցուցադրեցին այն սերտ կապը, որով դարեր ի վեր կապված են եղել վրաց եւ հայ ժողովուրդները։ Համերգին հնչեցին վրաց եւ Վրաստանում ծնված հայ կոմպոզիտորների գործերը, որոնք ունկնդիրներին ներկայացվեցին վրաց եւ հայ կատարողների կողմից։
Համերգին հատուկ այդ նպատակով կազմավորված Մարինա Ասրիեւա (ջութակ¤-Գիորգի Ջորջաձե (թավջութակ¤-Գիորգի Շավերզաշվիլի (դաշնամուր¤ եռյակի կատարմամբ հնչեցին Արամ Խաչատրյանի «Սպարտակ» բալետից «Ադաջիոն»։ Մարինա Ասրիեւայի վիրտուոզ կատարմամբ հնչեց նաեւ Արամ Խաչատրյանի «Ուզունդարան»։
Երեկո-համերգի ծրագրում նշանակալի տեղ էր հատկացվել վրաց կոմպոզիտորների ստեղծագործություններին։ Մասնավորապես՝ Գիորգի Շավերզաշվիլու դաշնամուրային «Պասակալիան» կատարվեց կոմպոզիտորի դստեր, Զ.Փալիաշվիլու անվան կենտրոնական երաժշտական ուսումնարանի սան, Ա.Սկրյաբինի անվան միջազգային մրցույթի առաջին մրցանակի դափնեկիր Էլենե Շավերզաշվիլու կողմից, Օթար Թաքթաքիշվիլու «Պոեման» ունկնդիրներին ներկայացրեց Զ.Փալիաշվիլու անվան կենտրոնական երաժշտական ուսումնարանի սան, երիտասարդ դաշնակահարների միջազգային մրցույթների դափնեկիր Սերգեյ Մարկոսյանը։ Վաժա Ազարաշվիլու չորս ձեռքի համար գրված երկու պիեսներով համերգին դաշնամուրային դուետով մասնակցեցին միջազգային մրցույթների դափնեկիրներ Քրիստինա եւ Ռեգինա Մեհրաբովաները։ Վիլլի Գրիգորյանի կողմից հրեական «Հավանա գիլա», «Շալոմե» եւ մյուս հանրահայտ երգերի կատարումը առանձնակի ոգեւորություն առաջացրեց դահլիճում, ինչը էլ ավելի աշխուժացավ դաշնակահար Անրի Մեհրաբովի կողմից թբիլիսյան հին մեղեդիների կատարմամբ։
Երեկո-համերգի կիզակետը Վաժա Ազարաշվիլու կողմից բոլորին քաջ հայտնի, իր իսկ երգերի՝ «Օրերն անցնում են», «Երգը իմ ողջ ունեցվածքն է», «Փոքրիկ աղջիկ» կատարումն էր։
Ունկնդիրները տեւական ծափահարություններով իրենց երախտիքն հայտնեցին «Թիֆլիս, դու մուսա ես» միջոցառման կազմակերպիչներին ու մասնակիցներին։
Երեկո-համերգին ներկա էին Վրաստանում Հայաստանի արտակարգ եւ լիազոր դեսպան Յուրի Վարդանյանը, Վիրահայոց թեմի առաջնորդ Տեր Վազգեն եպիսկոպոս Միրզախանյանը, Վրաստանի հայերի միության նախագահ Հենրիխ Մուրադյանը, «Վրաստան» թերթի խմբագիր Վան Բայբուրթյանը, բանաստեղծ-թարգմանիչ Գիվի Շահնազարը, մայրաքաղաքի վրաց եւ հայ արվեստասեր ու երաժշտասեր հասարակայնության ներկայացուցիչներ։

ԱՆՆԱ ՍԱՐԻԲԵԿՅԱՆ